U źródła alkoholowego zespołu płodowego (FAS) jest alkohol, który przechodząc przez łożysko wnika do tkanek rozwijającego się płodu. Będąc trucizną zaburza prawidłowy tok wzrastania dziecka i może doprowadzić do powstawania wrodzonych wad. Alkoholowy zespół płodowy (Fetal Alcohol Syndrome - FAS) rozpoznaje się, na podstawie następujących kryteriów<ul><li>[pogrubienie:charakterystyczne rysy twarzy:]dzieci z FAS często mają mniejszy obwód głowy, prawdopodobnie w związku z zahamowanym rozwojem mózgu, wśró zmian można także wymienić spłaszczone policzki, małe oczy, cienką górną wargę, wygładzoną rynienkę podnosową i małożuchwie<li>[pogrubienie:niski wzrost i waga ciała zarówno po urodzeniu, jak i w późniejszych okresach rozwoju]<li>[pogrubienie:uszkodzenia obwodowego układu nerwowego], przejawiające się opóźnionym rozwojem, zaburzeniami emocjonalnymi i obniżonym poziomem intelektu. Dzieci z FAS w momencie narodzin są drżące i nadpobudliwe, mają trudności z jedzeniem, są nadwrażliwa na bodźce, mogą mieć hypertonię (zbyt duże napięcie mięśniowe) lub hypotonię (zbyt małe napięcie mięśniowe) lub jedno i drugie. Dzieci z FAS mają często trudności w szkole ze względu na objawy uszkodzenia układu nerwowego: deficyty uwagi i pamięci, nadaktywność, trudności z rozumieniem pojęć abstrakcyjnych (matematyka, czas, pieniądze), nieumiejętność rozwiązywania problemów, trudność w uczeniu się na błędach, słaba ocena sytuacji, niedojrzałe zachowanie czy słaba kontrola impulsów. Dorośli z zespołem FAS mają trudności z osiągnięciem pełnej niezależności. Mają kłopoty w szkole, problemy w utrzymaniu stałej posady i wytrwaniu w zdrowym związku. Dzieci i dorośli z FAS są podatni na fizyczną, seksualną i emocjonalną przemoc. Bez wczesnej interwencji osoby takie mają szansę rozwinąć zaburzenia wtórne, takie jak choroby umysłowe, problemy z prawem, problemy szkolne, nadużywanie alkoholu i narkotyków, niepożądaną ciążą. Uznano, że FAS występuje u kobiet w ciąży, które bądź nadużywały alkoholu, bądź były od niego uzależnione. Zauważono też pewien wpływ sporadycznego picia alkoholu w okresie najbardziej dla płodu niebezpiecznym, czyli w pierwszym trymestrze ciąży. Jednakże płód może doznać szkód z powodu spożycia przez ciężarną kobietę nawet jednorazowo tylko dwóch porcji alkoholu (ok. 20 gr czystego spirytusu) dowolnego dnia. Nie udało się jednak do tej pory zdecydowanie określić, jaka ilość alkoholu wpływa na powstawanie FAS. Zależy to od genetyki, metabolizmu i odporności organizmu kobiety. Alkoholowy zespół płodowy uważany jest za trzecią wiodącą przyczynę opóźnienia umysłowego i pierwszą, której można uniknąć. Ponieważ aktualny stan wiedzy nie pozwala określić, czy istnieje "bezpieczna" ilość alkoholu, którą może wypić kobieta w ciąży bez ryzyka uszkodzenia swego nienarodzonego dziecka, kobiecie, która chce zajść w ciążę, i tej, która już jest w ciąży, zaleca się całkowite unikanie alkoholu. W przypadku kobiet ciężarnych, któe spożywają alkohol nigdy nie jest za późno na zaprzestanie picia. Kinney J., Lepton G. (1996),Zrozumieć alkohol Warszawa: PARPA
