Nowe badanie pokazało, że te same obszary mózgu stają się aktywne w odpowiedzi na bolesne doświadczenia zmysłowe, które aktywują się w czasie głębokiego doświadczania dorzucenia społecznego.

„Nasze wyniki nadają nowe znaczenie idei, że odrzucenie społeczne boli” – powiedział psycholog społeczny Ethan Kross z Uniwersytetu w Michigan, główny autor artykułu opublikowanego w piśmie „Proceedings of the National Academy of Sciences”. „Wylanie gorącej kawy na siebie albo myślenie o tym, jak się zostało odrzuconym, kiedy się patrzy na zdjęcie osoby, przez którą się zostało porzuconym, pozornie wydaje się wywoływać zupełnie inny rodzaj bólu. Jednak to badanie pokazuje, że te dwa rodzaje bólu są do siebie bardziej podobne, niż pierwotnie myślano”.

Kross, profesor na wydziale psychologii w Michigan, przeprowadził badanie ze współpracownikiem, Markiem Bermanem z Columbia University.

Wcześniejsze badania dowiodły, że te same obszary są zaangażowane w odczuwaniu emocji negatywnych, które towarzyszą doświadczaniu zarówno bólu fizycznego, jak i odrzucenia społecznego, natomiast niniejsze badanie jest pierwszym, które pokazuje, że występuje neuronowe pokrywanie się tych doświadczeń w obszarach mózgu, które aktywują się w czasie odczuwania bolesnych wrażeń cielesnych.

Regiony te to drugorzędowa kora somatosensoryczna oraz grzbietowo-tylna część wyspy [ang. dorsal posterior insula].

Do badania zrekrutowano 40 ludzi, którzy doświadczyli niepożądanego rozstania w ciągu ostatnich 6 miesięcy, a którzy jednocześnie wskazali, że myślenie o rozstaniu wywoływało u nich poczucie głębokiego odrzucenia. Każdy uczestnik wykonywał dwa zadania – jedno związane z jego poczuciem odrzucenia, a drugie związane z doświadczaniem bólu fizycznego.

W czasie zadania z odrzuceniem, uczestnicy oglądali albo zdjęcie swojego byłego partnera i myśleli o tym, jak czuli się przy rozstaniu, albo oglądali zdjęcie przyjaciea i myśleli o niedawnym pozytywnym doświadczeniu związanym z tą osobą. W czasie zadania z bólem fizycznym, do lewego przedramienia uczestnika przywiązanywano urządzenie ze stymulacją cieplną. We wcześniejszych próbach ustalono bolesną, ale znośną stymulację, którą można byłoby porównać do trzymania bardzo gorącej filiżanki z kawą. W innych próbach urządzenie dawało bezbolesną, ciepłą stymulację.

Uczestnicy wykonywali zadania poddając się funkcjonalnemu rezonansowi magnetycznemu. Badacze przeprowadzili serię analiz skanów fMRI, koncentrując się na całym mózgu i różnych regionów, które we wcześniejszych badaniach powiązano z bólem fizycznym. Porównywali również wyniki badania z danymi pochodzącymi z 500 wcześniejszych badań z wykorzystaniem fMRI, które skupiały się na bólu fizycznym, emocjach, pamięci roboczej, uwadze oraz pamięci długotrwałej.

„Odkryliśmy, że wywołanie poczucia odrzucenia społecznego aktywuje obszary mózgu czynne w doświadczaniu bólu fizycznego, rzadko aktywnych w badania emocji z wykorzystaniem neurobrazowania” – powiedział Kross. „Wyniki te są zgodne z koncepcją, że doświadczanie odrzucenia społecznego, czy ogólniej: utraty społecznej, może być odrębnym doświadczeniem emocjonalnym, które jest w wyjątkowy sposób powiązane z bólem fizycznym”.

Zespół, który przeprowadził badanie ma nadzieję, że wyniki posłużą zrozumieniu tego, jak doświadczanie utraty społecznej może prowadzić do różnych objawów bólowych i zaburzeń. Naukowcy wskazują również, że wyniki potwierdzają mądrość ludową, która używa tych samych słów do opisywania bólu fizycznego i odrzucenia społecznego.

Badanie zostało ufundowane przez National Institute of Mental Health oraz przez National Institute on Drug Abuse i zostało przeprowadzone na Columbia University.