Według niedawnego badania przeprowadzonego przez naukowca z wydziału medycznego z Uniwersytetu Stanforda, stres wpływa dodatnie na odporność. Odkrycie to pochodzi z laboratoryjnych testów na szczurach, które poddawano lekko stresującym bodźcom w zamkniętej klatce z szybami z pleksiglasu. Pobierano od zwierząt próbki krwi i badano poziom 3 hormonów: noradrenaliny, adrenaliny oraz kortykosteryny (szczurzy analog ludzkiego kortyzolu), a także sprawdzano także obecność kilku różnych typów komórek układu odpornościowego we krwi. Naukowcy wykazali, że naturalne odruchy w umyśle, które wyzwalają stres w reakcji walcz-lub-uciekaj są odpowiedzią na 3 hormony, zaś całościowy efekt polega na wzmożeniu gotowości układu odpornościowego.

Przykład: impala, która zostanie zaraz zaatakowana przez czającego się lwa; to mózg jest świadom tego, co się zaraz zdarzy, a nie układ odpornościowy. „Jest z korzyścią zarówno dla impali i lwa, kiedy komórki układu odpornościowego walczące z patogenami są gotowe do przeciwdziałania infekcjom w skórze i błonach śluzowych”. „Nie jest korzystne utrzymywanie układu odpornościowego w ciągłej gotowości” – powiedział główny autor badania, dr Firdaus Dhabhar, profesor nadzwyczajny psychiatrii i nauk behawioralnych, członek stanfordzkiego Instytutu Odporności, Transplantacji i Infekcji. „Natura więc wykorzystuje mózg, organ najbardziej zdolny do wykrywania zagrożenia, do sygnalizowania tego reszcie ciała poprzez wypuszczanie odpowiedniej ilości hormonów stresowych. Bez nich lew nie mógłby polować, a impala uciekać”. Hormon stresowy nie tylko pobudza ciała zwierząt – dzięki czemu biegają szybciej, skaczą wyżej, gryzą mocniej – ale, jak się okazuje, mobilizuje również układ odpornościowy do działania.

Te wyniki odnoszą się jedynie do krótkoterminowego stresu. Naukowcy sądzą, że przedłużający się stres jest zły dla zdrowia i tłamsi układ odpornościowy.

Krótkoterminowy stres jest dobry dla układu odpornościowego. Trzy główne hormony są kluczem do wywoływania reakcji stresowej w ciele, którą naukowcy nazywają „walcz-lub-uciekaj”. Nie jest korzystne dla ciała pozostawiać układ odpornościowy w stanie ciągłej gotowości, tak więc gdy mózg wykrywa zagrożenie, daje o tym znać reszcie ciała poprzez uwolnienie hormonów stresowych. Taki rodzaj stresu wzmaga działanie układu odpornościowego, ale jeśli działa przez dłuższy okres czasu, może mu przynieść szkody. Naukowcy wierzą, że odkrycie to będzie można zastosować w medycynie np. poprzez podawanie małych dawek hormonów stresowych (lub leków, które je imitują), aby optymalizować gotowość układu odpornościowego pacjenta do procedur takich jak operacja chirurgiczna lub szczepienie. Naukowcy muszą przeprowadzić jeszcze więcej badań, również na ludziach.

Rin Mitchell