Portal psychologiczny: Instytut Psychologii Zdrowia

Gniew sprawia, że ludzie chcą więcej

Gniew jest interesującą dla psychologów emocją. Z jednej strony, jest negatywny, ale ma również pewne właściwości emocji pozytywnych. W niedawnym badaniu opublikowanym w „Psychological Science”, piśmie Association for Psychological Science, naukowcy wykazali, że związanie danego przedmiotu z gniewem zachęca człowieka do działania – co jest typem motywacji normalnie wiązanej z pozytywnymi emocjami.

Ludzie zwykle biorą gniew za negatywną emocję. Nie powinno się wpadać w gniew. Jednak gniew ma pewne dodatnie cechy. Na przykład – aktywuje obszar w lewej półkuli mózgu, który jest związany z wieloma pozytywnymi emocjami. I, jak emocje pozytywne, może motywować ludzi do podjęcia działania. „Ludzie odczuwają motywację do zrobienia czegoś lub zdobycia czegoś, ponieważ to stanowi dla nich swoistą nagrodę, więc jest pozytywne i daje poczucie zadowolenia” – powiedział Henk Arts z Uniwersytetu w Utrecht, główny autor badania. On i jego współpracownicy chcieli sprawdzić, czy podobnie dzieje się w przypadku gniewu jako emocji negatywnej oraz pragnienia osiągnięcia czegoś.

W badaniu każdy z uczestników patrzył na ekran komputerowy, na którym pojawiały się obrazki zwykłych rzeczy, takich jak kubek lub długopis. Przed pojawieniem się każdego z tych obiektów, na ekranie na ułamek sekundy pojawiała się albo twarz neutralna, albo wyrażająca gniew, albo wyrażająca strach. Podprogowy obraz wiązał emocję z danym obiektem. Pod koniec eksperymentu, uczestnicy byli proszeni o ocenę, jak bardzo chcieli posiadać dany przedmiot. W innym wariancie eksperymentu, uczestnicy ściskali uchwyt ręczny, przy czym im mocniej to robili, tym większą mieli szansę na wygranie go.

Ludzie wkładali więcej wysiłku w zdobycie przedmiotów związanych z twarzami wyrażającymi gniew. (Nie robili tego dla przedmiotów związanych z gniewem.) „To ma sens, jeśli pomyśleć o ewolucji ludzkiej motywacji” – powiedział Aarts. Wyobraźmy sobie, że w otoczeniu jest niewielka ilość jedzenia.  W takim wypadku osoby, które wiążą jedzenie z gniewem i wykorzystują agresję, by atakować i zdobyć jedzenie, mieli większe szanse na przetrwanie. „Jeśli jedzenie nie sprawia, że odczuwasz gniew, albo nie wywołuje agresji u ciebie, możesz nie wykorzystać sposobności do zdobycia jedzenia i przegrać pojedynek” – powiedział Aarts.

Co ciekawe, uczestnicy badania nie zdawali sobie sprawy, że chęć zdobycia danego przedmiotu była u nich związana z gniewem. „Gdy pytaliśmy ludzi, dlaczego bardziej chcieli dany przedmiot, odpowiadali, że po prostu wolą ten niż inny” – powiedział Aarts. I dodał, że tak mało wiemy o własnych motywacjach.

„Science Daily”, 1 listopad 2012

logo-z-napisem-białe